Απ’ όλα τα φίδια που υπάρχουν στον κόσμο, το 10% είναι δηλητηριώδη. Στη χώρα μας (και στην Ευρώπη) τα δηλητηριώδη φίδια είναι 4-5 είδη έχιδνας (οχιάς), σύμφωνα με το Κέντρο Δηλητηριάσεων.
Τα δαγκώματα από δηλητηριώδη φίδια είναι επικίνδυνα και μπορεί να αποβούν θανατηφόρα. Το δάγκωμα της οχιάς αναγνωρίζεται από τα δύο σημαδάκια που αφήνει.
Σύμφωνα με το εγχειρίδιο πρώτων βοηθειών του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ), η βαρύτητα της δηλητηρίασης εξαρτάται από ορισμένους παράγοντες.
Στους παράγοντες αυτούς συμπεριλαμβάνονται η ηλικία, η γενική κατάσταση της υγείας, η θέση και το βάθος του δήγματος.
Ρόλο παίζει επίσης το μέγεθος του φιδιού και το αν μετακινήθηκε ή όχι το θύμα.
Τα συμπτώματα
Οι επιδράσεις των δηλητηρίων των φιδιών χωρίζονται σε δυο κατηγορίες:
Στα τοπικά συμπτώματα. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται πόνος, οίδημα, μελανιές και φυσαλίδες που επεκτείνονται μέσα σε λίγες ώρες. Οι φυσαλίδες μπορεί να επιμολυνθούν από μικρόβια και να εξελιχθούν σε γάγγραινα.
Στα γενικευμένα συμπτώματα. Εκδηλώνονται σε περίπτωση που απορροφηθεί το δηλητήριο και είναι τα πιο ανησυχητικά. Συμπεριλαμβάνουν έμετο, αδυναμία, ζάλη, ρίγος με πυρετό, εφιδρώσεις και αιμορραγικές εκδηλώσεις. Επίσης μπορεί να παρατηρηθούν ταχυκαρδία, υπόταση, shock, πνευμονικό οίδημα και οξεία νεφρική ανεπάρκεια.
Πρώτο μέλημα μετά το δάγκωμα είναι να ακινητοποιηθεί το θύμα, για να μην μπει το δηλητήριο στην κυκλοφορία του αίματος. Το ΕΚΑΒ συνιστά τα εξής:
- Όχι περπάτημα.
- Καθησυχασμός του θύματος.
- Αφαίρεση κοσμημάτων και στενών ρούχων (π.χ. κάλτσα), πριν αρχίσει το οίδημα.
- Ακινητοποίηση του άκρου (όπου συνέβη το δάγκωμα) σε θέση χαμηλότερη από το ύψος της καρδιάς.
- Καθαρισμός της πληγής με νερό και σαπούνι.
- Όχι πάγος στο τραύμα.
- Όχι ίσχαιμος περίδεση. Η σύσταση να δένουμε σφιχτά με έναν επίδεσμο ή ύφασμα το μέλος πιο ψηλά από το σημείο της πληγής, για να εμποδίσουμε τη διάχυση του
- δηλητηρίου, είναι λανθασμένη.
- Όχι χορήγηση καφέ και αλκοόλ.
- Όχι σύλληψη του φιδιού. Προσπαθήστε να απομνημονεύσετε το χρώμα και το σχήμα του φιδιού, για να το περιγράψετε στους γιατρούς.
- Διακομιδή στο νοσοκομείο.
Τι συμβαίνει με τους σκορπιούς
Λίγα είδη σκορπιών, όπως το Centoyroides Exilicanda , προκαλούν δυνητικά σοβαρή δηλητηρίαση. Μετά το αρχικό δήγμα, το οποίο γίνεται αντιληπτό
σαν τσίμπημα μέλισσας έχουμε:
- Πρήξιμο.
- Φαγούρα.
- Πόνο και μερικές φορές μούδιασμα, ο πόνος και το μούδιασμα επεκτείνονται κεντρικά.
- Ναυτία.
- Εμετός.
- Σιελόρροια.
- Δυσφαγία.
- Ρινόρροια.
- Δακρύρροια.
- Ανησυχία.
- Διαταραχές της προσαρμογής.
- Εφίδρωση.
- Υψηλός πυρετός (μέχρι 42 βαθμούς Κελσίου).
- Ταχυκαρδία.
- Υπέρταση.
- Αρρυθμία.
- Σπασμοί.
- Κώμα.
- Ο θάνατος μπορεί να προέλθει λόγω καρδιακής ή αναπνευστικής ανεπάρκειας.
Σε ήπιες περιπτώσεις, τοπικά εφαρμόζουμε ψυχρά επιθέματα και δίνουμε αναλγητικά. Εάν εμφανιστούν συμπτώματα από την καρδιά μαναζητούμε ιατρική βοήθεια.