Ο καπνοδοκαθαριστής Άλφρεντ Βολφ τρίβει τα μάτια του κάθε φορά που τον καλούν να καθαρίσει τζάκια. Το τι υπολείμματα καύσης βρίσκει ξεπερνά τη φαντασία. Παλιά παπούτσια, κρεμάστρες, βερνικωμένα ξύλα, ό, τι χειρότερο για το εσωτερικό του σπιτιού και το περιβάλλον. Γιατί όταν καίγονται ξύλα περασμένα με λούστρο ή χρώμα, εκλύονται δηλητηριώδεις χημικές ουσίες, όπως η διοξίνη, που επιβαρύνουν την ανθρώπινη υγεία. Επικάθονται στους αγρούς, στο έδαφος και έτσι μπαίνουν στη διατροφική αλυσίδα.
Βασικό το οξυγόνο
Η Μπάρμπαρα Χόφμαν από το Ινστιτούτο Λάιμπνιτς: προσοχή στα μικροσωματίδια
Βασικός κανόνας λοιπόν είναι η καύση ανεπεξέργαστου ξύλου. Για το περιβάλλον μπορεί μάλιστα να έχει – θεωρητικά βέβαια – πλεονεκτήματα, αφού παράγεται η ίδια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που χρειάζεται να φιλτράρει ένα δέντρο για να αναπτυχθεί. Ο επόμενος βασικός κανόνας είναι ο καλός εξαερισμός του τζακιού, επιμένει ο Βολφ. Παλιά τζάκια διαθέτουν έναν μόνο σωλήνα εξαερισμού που δεν φτάνει. Το οξυγόνο για την πλήρη καύση είναι λιγότερο από όσο χρειάζεται, έτσι παράγονται μικροσωματίδια Τα νεότερα τζάκια διαθέτουν πολλούς αγωγούς εξαερισμού και επιπλέον σύστημα φιλτραρίσματος. Το στεγνό ξύλο είναι το καλύτερο για την τέλεια καύση. Το υγρό μειώνει τη θερμική απόδοση και παράγει επιβλαβή αέρια. Ξυλεία με υγρασία άνω των 25% δεν επιτρέπεται να πωληθεί στη Γερμανία. Ωστόσο αρκετοί παραβλέπουν τους κανόνες προστασίας της υγείας και προτιμούν ξύλο που αργεί να καεί.
«Τα μικροσωματίδια που προκαλούνται από την αιθαλομίχλη είναι επικίνδυνα» υπογραμμίζει η Μπάρμπαρα Χόφμαν από το Ινστιτούτου Λάιμπνιτς για την Περιβαλλοντική Έρευνα. Η επιδημιολόγος ασχολείται πολλά χρόνια με την αιθαλομίχλη και τη μόλυνση της ατμόσφαιρας. «Τα μικροσωματίδια αποτελούνται από πολλές διαφορετικές ουσίες, ένα παράδειγμα αποτελούν οι αρωματικοί υδρογονάνθρακες που σήμερα ξέρουμε ότι προκαλούν καρκίνο», λέει η Χόφμαν.
Επικίνδυνη η αιθαλομίχλη
Στεγνό χωρίς βερνίκια και μπογιές ξύλο
Τα μικροσωματίδια εισχωρούν μέσω των πνευμόνων στον ανθρώπινο οργανισμό, μπορούν να φτάσουν σε κάθε πλευρά του οργανισμού και να προκαλέσουν μολύνσεις. Αυτές οι μολύνσεις μπορεί να αποτελέσουν την αιτία αλλαγής στη ροή του. Το αίμα μπορεί να γίνει πιο πυκνό και να προκαλέσει έμφραγμα. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα μικροσωματίδια στην ατμόσφαιρα αυξάνουν τη θνησιμότητα. Η Μπάρμπαρα Χόφμαν κάνει τέτοιες ερευνητικές μελέτες σε διεθνές επίπεδο.
«Τα αποτελέσματα είναι σαφή και τα ίδια σε ολόκληρο τον πλανήτη, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία από την πλευρά της επιστήμης» υπογραμμίζει. Για να προστατεύσει την υγεία η ΕΕ έχει πάρει μέτρα. Από το 2005 τα μικροσωματίδια δεν μπορούν να ξεπεράσουν το ημερήσιο όριο των 50 μικρογραμμαρίων το κυβικό, όχι περισσότερες από 35 μέρες το χρόνο. Πολλές κοινότητες καθιέρωσαν περιβαλλοντικές ζώνες και απαγόρευσαν την κυκλοφορία ρυπογόνων αυτοκίνητων. Τελευταία όμως και οι περιβαλλοντικές ζώνες ελέγχθηκαν για την αποτελεσματικότητά τους. Γιατί παρά τα φιλικά προς το περιβάλλον αυτοκίνητα αρκετές πόλεις δεν μπορούν να θέσουν υπό έλεγχο την αιθαλομίχλη.
Rainer Praetorius /Ειρήνη Αναστασοπούλου
Υπεύθ. Σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης
